Tiền số bước vào vùng sáng pháp lý: Ngân hàng, CTCK và doanh nghiệp tăng tốc lập sàn

Thị trường tài sản số tại Việt Nam đang chứng kiến làn sóng tham gia mạnh mẽ từ các ngân hàng, công ty chứng khoán và doanh nghiệp tư nhân. Động thái này cho thấy một “cuộc đua ngầm” nhằm định vị vai trò trong sân chơi trị giá hàng trăm tỷ USD.

Những tay chơi mới nổi

Ngày 19/9, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Việt Nam Thịnh Vượng (CAEX) chính thức ra đời với vốn điều lệ 25 tỷ đồng, trụ sở tại Hà Nội. Cổ đông lớn nhất là CTCP LynkiD – đối tác loyalty của VPBank – nắm giữ 50% vốn. Ngoài ra, Future Land sở hữu 39% và VPBankS góp 11%.

Đây là bước đi cụ thể hóa cam kết của VPBank trong việc tham gia thị trường thí điểm tài sản số. Tại ĐHCĐ thường niên, CEO Nguyễn Đức Vinh nhấn mạnh lĩnh vực này đầy tiềm năng nhưng rủi ro cao, do đó cần sự hiện diện của các định chế tài chính mạnh cùng hành lang pháp lý rõ ràng. VPBank đã chuẩn bị nguồn nhân sự chuyên sâu về blockchain, tài chính và an ninh mạng để triển khai dự án.

Trong khi đó, tại Đà Nẵng, HVA Group cũng đã xúc tiến thành lập Sàn giao dịch tài sản số DNEX, đi kèm kế hoạch phát triển thành phố thành trung tâm tài chính quốc tế. Dự án quy mô 10.000 tỷ đồng này quy tụ nhiều đối tác chiến lược như Onus Finance UAB, APSC, Pacific Bridge Capital hay Vemanti Group. Song song, HVA lên kế hoạch tăng vốn mạnh để mở rộng sang siêu thị tài chính, nền tảng đầu tư và các dự án blockchain khác.

Các định chế tài chính nhập cuộc

Trước đó, hàng loạt tổ chức lớn đã “cắm cờ” tại thị trường này:

• VIXEX (ra đời ngày 26/8) có vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng, với Chứng khoán VIX và các cổ đông công nghệ – tài chính góp vốn.

• TCEX (thuộc hệ sinh thái Techcombank) khởi đầu khiêm tốn với 3 tỷ đồng nhưng nhanh chóng nâng vốn lên 101 tỷ đồng chỉ sau vài tháng.

• VimExchange, với vốn điều lệ 10.000 tỷ đồng, do Tập đoàn Vimedimex góp 50%, quy tụ nhiều doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực dược phẩm, vàng bạc và chứng khoán.

• MB cũng ký hợp tác cùng Dunamu – đơn vị vận hành sàn Upbit tại Hàn Quốc – để phát triển nền tảng giao dịch tài sản số trong nước.

• SSI đã chuẩn bị từ sớm với SSI Digital (thành lập năm 2022), liên tục tham gia các sự kiện blockchain và tìm kiếm đối tác chiến lược.

Pháp lý định hình cuộc chơi

Cột mốc quan trọng nhất chính là Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, có hiệu lực từ ngày 9/9, mở đường cho thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm. Theo quy định, doanh nghiệp muốn lập sàn cần vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, trong đó phần lớn đến từ tổ chức tài chính; tỷ lệ góp vốn nước ngoài không quá 49%.

Song song, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, dự kiến từ 1/1/2026 sẽ cho phép giao dịch tài sản số trực tiếp bằng VND. Việt Nam cũng đã giới thiệu NDAChain – blockchain quốc gia – như nền tảng hạ tầng phục vụ quá trình quản lý.

Theo ước tính của Dragon Capital, Việt Nam hiện đứng thứ 5 thế giới về mức độ phổ cập tiền mã hóa, với khoảng 100 tỷ USD tài sản được nắm giữ. VinaCapital cho rằng việc hợp pháp hóa sẽ chuyển dịch dòng vốn khổng lồ đang lưu thông trên sàn quốc tế về trong nước, đồng thời giúp quản lý thuế và bảo vệ nhà đầu tư.

Lời kết

Sự nhập cuộc của các ngân hàng, công ty chứng khoán và tập đoàn tư nhân cho thấy thị trường tài sản số không còn là “vùng xám” mà đang tiến vào giai đoạn hợp pháp hóa và chuyên nghiệp hóa. Với quy mô giao dịch ước tính hàng trăm tỷ USD mỗi năm, Việt Nam có cơ hội trở thành một trung tâm tài sản mã hóa mới tại châu Á – nếu tận dụng tốt khung pháp lý và xây dựng niềm tin với nhà đầu tư.